new translation for VAT: Vertigo Altitude Tales

The title says it all.. and that's all Bolivia is about.. the skyhigh life!

We hebben dus eerst enkele dagen in La Paz (3600m) doorgebracht om te acclimatiseren: straatjes verkend, boulevards opgelopen, vuurwerk van demonstraties aanhoord, lama-steak gegeten, alapaca-wol gevoeld en vooral veel marktjes aangedaan. Heel La Paz is eigenlijk één grote markt. Zowel de gebouwen zijn volgestouwd met kleine winkeltjes als de parkeerplaatsen op straat zijn ingepalmd met stalletjes. Zoals wel vaker in zulke landen vind je per straat een specifiek item of onderwerp, gaande van verzorgingsstraten over bandenstraten tot kruidenstraten en ga zo maar door: schoenen, kleding, vlees, groenten, fruit, je noemt het maar op. Eigenlijk zou je van La Paz dus een kaart kunnen maken zoals de plattegrond van één of andere Delhaize, maar dan wel op iets grotere schaal getekend en met iets meer rijen en gangen ;o) Goed voor de klant natuurlijk die straten per item, die meteen zijn keuze kan maken uit de beste waar voor de beste prijs, maar uit verkoopstandpunt zit je wel met enorme concurrentie op enkele meters. Hoe het juist in elkaar zit weten we niet, vaak worden dezelfde families in eenzelfde straat gevonden die dezelfde waren verkopen, zoals we zelf mochten meemaken, dus komt alles van en gaat alles naar dezelfde pot. Leuk ook weer hoe ze alles stapelen en dan tegen dat de nacht aanbreekt weer alles wordt ingeladen, in doeken gewikkeld en de rug op naar huis wordt gedragen.. en dit dag in dag uit. Een verschil tussen en zondag of een weekdag merk je ook niet, de straten blijven altijd goed gevuld. De bevolking die hier woont zijn Aymara indianen en rechtstreekse afstammelingen van de Inca's. Ze hebben een speciale klerendracht die ze nog over hebben gehouden van de Spaanse kolonisten, want eerst droegen de Aymara leiders al Spaanse pakken (en dronken Spaanse wijn) en later neemt heel de bevolking dit over. De vrouwen dragen hier allemaal een soort bolhoed, kleed dat afhankelijk van de hoogte waar je zit langer of korter is, een voorschoot, van die lage schoentjes zonder hak waaruit de broekkousen tot boven de knie lopen en natuurlijk niet te vergeten de kleurrijke zak met hun goederen of eigendommen in.

Aymara's zijn ook het eerste inheemse volk van Zuid-Amerika dat sinds de kolonisatie in 1500 een eerste eigen inheemse (lees Indiaanse) president heeft: Evo Morales. Dit heeft voor hen enkele voordelen opgeleverd: institutionalisering van mijnbedrijven (mineralen, goud, gas, lithium, etc..) zodat de staat er meer controle op krijgt en dus meer inkomsten zou kunnen genereren voor investeringen in het land , alsook op landbouwgebied is de maximumproductie van coca (de boer zijn kostbaarste product) verhoogd net in de periode dat wij hier waren. Zo wandelden we de dag van de goedkeuring door enkele dorpen en daar troffen we enkel kinderen en enkele vrouwen aan, voor de rest zaten heel die dorpen in de hoofdstad van het district om er allemaal hun schrift te laten vullen met een stempel van de goedkeuring van grotere productie. Indien ze die niet zouden hebben en ze worden gecontroleerd, zouden ze meer belastingen moeten betalen. In Colombia hoor je niet zoveel over deze plant gezien de oorlog die ze er hebben meegemaakt, maar hier heerst die gedachte niet en wordt het traditiegetrouw nog steeds voor tal van doeleinden gebruikt zoals ook kemp vroeger in onze contreien voor allerhande zaken gebruikt werd tot het verboden werd. De marktvrouwen plakken in de ochtend enkele blaren op hun voorhoofd of wangen en je ziet en ruikt de mensen de blaren kauwen of thee drinken tegen de verschijnselen van hoogteziekte, honger en andere kwalen. Het is gewoon een deel van hun cultuur: als je je vrouw haar hand komt vragen bij schoonpa moet je een zak blaren bijhebben, als je uit een ander dorp komt en opgenomen wordt in de gemeenschap krijg je een zak blaren, als je bij iemand op bezoek gaat breng je uit respect een zak blaren mee enz... Er bestaat hier ook een interessant museum over, waarbij je nog leuke details uit de geschiedenis te weten komt. bvb de kerk en inquisitie na de kolonialisering verbiedt productie en gebruik van coca in Bolivië, tot de Spaanse koning merkt dat de mijnwerkers beter en langer werken (48u aan een stuk) en hij zegt dat dit eigenlijk toch een traditioneel landbouwproduct is van de mensen en de Spanjaarden bepaalde tradities toch moeten respecteren. Hierop keurt de Kerk de productie en gebruik opnieuw goed, maar doet dit enkel op voorwaarde dat ze een 10% belasting op de verkoop ervan kan heffen. En zo geschiede. Volgen wie volgen kan natuurlijk, als het maar opbrengt zeker? ;o)

Evo Morales is dus de allereerste Indiaanse president in Zuid-Amerika en dit valt natuurlijk niet bij alle andere presidenten of voorname politici uit Zuid-Amerika in goede aarde. De meeste presidenten, voorname politici en rijken van deze landen stammen immers meestal rechtstreeks af van kolonisten en dat zie je ook vaker aan hun blanke huidskleur (en eigenlijk ook wel gedrag). Zo wordt maar al te graag gelachen met het feit dat hij maar tot zijn 14de naar school is geweest. Eerlijk gezegd haalt hij soms ook wel stoten uit: tijdens een opgenomen voetbalwedstrijd wordt hij getackeld waarna hij de man frontaal in zijn edele delen schopt en wilt laten arresteren http://www.youtube.com/watch?v=6XkbNUIx5Bo&feature=related of wanneer er wegens de grote smokkel van goedkope benzine naar het buitenland een tekort dreigt en de prijzen moet opdrijven, stemt hij op een dag een wet goed die zegt dat ieder Boliviaan maximum 150 liter per keer mag tanken, deze wet werd dezelfde dag van kracht als verrassingseffect voor de smokkelaars zodat die niet snel nog grote ladingen zouden kunnen inslaan, maar hij was enkel vergeten dat zo goed als alle vrachtwagens enkele honderden liter nodig hebben per keer om van punt a tot punt b te gaan en dus lag heel de logistiek van het land plat. Enkele dagen later werd deze wet dan weer ontkracht. Of nog eentje, zijn we ook zelf getuige van geweest: de uitroeping van 29 april tot jaarlijkse feestdag van de recuperatie van de zee. Een 150 jaar geleden zijn ze in oorlog met Chili de toegang tot de zee kwijtgespeeld en nu moeten ze dus telkens taksen betalen om via de Chileense havens goederen het land in te krijgen. Zonder dat Chili ook maar toegeeft, mobiliseert hij heel het land en roept deze dag uit tot jaarlijkse feestdag alsof ze het recht op de zee al terug veroverd hebben. Niet zo idioot misschien, maar voor ons toch even schrikken toen hij zijn slogan "Mar o Muerte" verkondigde op de televisie, klonk als regelrechte oorlogstaal, gelukkig heeft hier slechts 1 op de 3 politie-agenten een wapen en moet de rest met de stok de straat op, dus veel zal er wel niet gebeuren, aldus onze taxi chauffeur ;o). Nu, voor de gemiddelde Boliviaan geen probleem natuurlijk, een dag meer verlof. Wat zulke dagen opvalt, is dat er geen protesten en demonstraties allerhande zijn, maar de dagen ervoor en erna hoor je in heel La Paz de bommen en vuurwerk weergalmen. Mijnwerkers zouden zo soms heelder staven dynamiet meenemen tijdens de marsen voor meer rechten etcetera..

Hij is gezien zijn Indiaanse oorsprong en hun koloniaal onderdrukt verleden ook vrij nationalistisch en brengt dan ook graag staatsbezoeken aan andere naties die hun eigen identiteit willen beschermen tegen de mondialisering of democratisering of welk ander uit zijn context getrokken woord je ook maar voor bedenkt als mens van de beschaafde wereld AKA westen zijnde. Zo is hij bij Ahmadinnejhad van Iran langsgeweest alsook bij Chavez, de extreem linkse leider van Venezuela. (Waarschijnlijk brengt hij Bart de Wever binnenkort ook een bezoek, als hij een regering kan vormen tenminste, gezien ons gezamenlijk onderdrukt verleden. Het enige verschil is hier dat hij een zittend leider is en dat de Wever dit voorlopig alleen maar mag hopen.) Deze bezoeken lokken dan weer negatieve reacties uit in het westen als zou hij corrupt zijn en de productie van 's werelds bekendste derivaat van coca stimuleren: cocaïne.  Waar het de westerse wereld dan eigenlijk om draait, is dat Bolivië misschien wel het land ter wereld is met de grootste beschikbare en meest diverse voorraad natuurlijke rijkdommen. Het zou hen natuurlijk beter uitkomen deze rijkdommen met minder moeilijkheden en minder kosten het land uit te krijgen via een westers gezinde president van Spaanse koloniale afkomst. .....   ..... En zo draait de wereld door en blijft er altijd wel iets te zien op CNN niet waar? ;o)

Pfff effe pauze, maar leuk hè, van die verhalen, we krijgen er zelf ook niet genoeg van. We lachen hier meermaals luidop van verstomming, verachting of ongeloof. En zeker leuk dat je meer insteken hebt en meer tussen de lijnen kan lezen, of dat je relaties, die zaken met mekaar hebben, kan doorzien.

Nog een leuke: beetje identiek aan een verhaal over Burkina Faso, maar weet niet of we het toen geschreven hebben. De Wereldbank geeft een lening op 20 jaar van enkele tientallen miljoenen dollars voor de aanleg van een weg: moet je wel weten dat hier het smeer- en ander geld ook bij ingeteld is. Zo stonden ze voorlopig met hun mond vol tanden op de vraag over een uitgave van 6 miljoen dollar voor de aanleg van een stuk weg waar eigenlijk al voor betaald was, tja, daar sta je dan he met je lening van de Wereldbank. Nu, naar het schijnt zou het er aan de top altijd zo aan toe gaan, hebben we in het verleden al mogen horen.

Of nog eentje: ingenieurs en wegenwerkers zijn bezig met de aanleg van een bepaald stuk weg van het ene dorp naar het andere. Waarop de dorpsbewoners van het ene dorp de mensen gewoon gijzelen en zolang gegijzeld houden tot ze alle voorhande wegen in hun eigen dorp ook geasfalteerd hebben. Leuk hè, van die verhalen, wij liggen er gewoon van achterover! Je moet het maar doen hè!

Wat geloof betreft zitten ze hier in een duo-religie. De mensen zijn tegelijk christelijk en animistisch, zoals we in Afrika ook zien. Ze geloven in God, maar ook in Pacha Mama ofte Moeder Aarde. Zo worden er bvb bij de bouw van een huis onder een hoek een lamafoetus begraven opdat Pacha Mama dit geschenk aan de aarde aanneemt en alle bouwvakkers behoedt van ongevallen. Ook voor andere zaken kan je op de heksenmarkt een tafeltje kopen met een mengsel van zaken die goed zouden zijn voor de zaak waarvoor je wil offeren. Dit tafeltje ligt dan vol snoepjes, een fles drank, kruiden, bloemen, gedroogde lamafoetus, bloem en ander goeds. Wel leuk om zien allemaal, geurig en kleurrijk.

Wat hebben wij dan eigenlijk nog allemaal gedaan: Wel, we hebben vanuit La Paz de challenge aangegaan om de grens van de 5000 meter te bereiken te voet.... en zijn er in geslaagd! Wat een ervaring was dat! Elke 100m dat je stijgt voel je je adem afgesneden worden en ga je trager stappen. We waren met zijn vieren en het leek op sommige momenten eerder een processie van een valiumkliniek, zo slof je door de bergen heen. Maar je kan gewoon niet anders, sneller lukt niet meer. Om de zoveel stappen opnieuw drinken, mooi weetje wel: doordat je zoveel ademt, verlies je veel lichaamsvocht via de longen en moet je per 1000m boven de 3000m een liter water per dag extra drinken. En je merkt het wel hoor, want ook als je geen last van hoogteziekte hebt, voel je de hoofdpijn opkomen door een tekort aan vocht. Drink je, dan gaat dit weer weg. Gewoon continu aan je fles denken en drinken zonder dorst te hebben is de boodschap. An had meer last van de hoogte en begon de derde dag zwaardere verschijnselen te krijgen zodat we een afdaling hebben gedaan tot een weg waar verkeer kwam om enkele dagen te herstellen in La Paz. Het was een leuke tocht langs kleine nederzettingen die je doen denken aan de strips van Asterix en Obelix, veel lama's en vooral, geen sneeuw!! De sneeuw hier begint vaak pas op 5200 meter of hoger, bizar he. Ons ritme was als volgt: slapen in tenten in slaapzakken en 's morgens het ijs op de tent vinden, ontbijten en weer aan je slakkengang beginnen: goed hè! Was plezant!

Na enkele dagen La Paz zijn we dan doorgegaan naar iets lager gebied, Coroico op 1700 meter waar we ook enkele leuke uitstappen hebben gedaan in de bergen errond met bezoeken aan kleine dorpjes van onder andere Afro-bolovianen. Dit zijn de latere generaties slaven die de mijnen hebben overleefd en die hier nog vaak samen eigen dorpen hebben gevormd. Plezant om zien dat je plots in Afrika terechtkomt, alleen dragen de vrouwen dan alweer de indianenklederdracht. Maar je hebt hier zoveel mixen in de bevolking en die hebben ook allemaal een bijnaam en maken ook mopjes over mekaar en vechten voor erkenning of tegen discriminatie. Ze leven wel vrij ok onder elkaar, wat wij mochten ervaren dan toch in de straat. Op een wandeling kregen we te horen dat ze daar Klaus Barbie, de Nazi, in de jaren 80 hadden opgepakt. Hij leefde er toen blijkbaar al jaren. Later zijn we een dag gaan raften over 20km met 30 rappels tussen klasse 3 en 5. Afwisselend in een raft of duokajak, zalig om in die rappels te vliegen met een hogere snelheid en het water op je af te zien komen. Zelf ook een keer erin gesukkeld uiteraard, wel lachen! De weg naar de raftlodge, was het tweede nog niet geasfalteerde stuk van de weg die bekend staat als de World`s Most Dangerous Road. In het begin leek het nog ok met een breedte van 5 meter alvorens lijnrecht naar beneden in de rivier te lopen, soms tot 600m diep, maar verderop zaten we nog maar op 3 meter breed, net genoeg voor een wagen. We zagen er een vrachtwagenchauffeur die een rups-grijpkraan vervoerde en die slechts 20km per dag deed. Die was aan het manoeuvreren om en bocht door te komen en die man zat echt heel de tijd te blazen dat het niet meer kon en maar achteruit en vooruit om niet de bocht af te snijden en met heel zijn spel in de ravijn te vallen. Dat was deel 1, voor een hoogtevrees-nerd als Filip al niet de beste introductie, tot we vrachtwagens tegenkwamen en wij terug achteruit moesten rijden op een kleine richel. Tot echt op 5cm van de afgrond zie je je voorligger achteruitgaan, dus doe jij dat gewoon ook, man man, op die moment hadden we beter reclame voor Pampers kunnen maken. Na het raften, net aan de brug waar we uit het water gingen, stond ietsje hogerop een boel wagens en mensen stil, we wisten niet wat er aan de hand was, tot we zagen dat één wagen met één wiel in de afgrond hing. Met man en macht werd er aan gesleurd om hem terug op de baan te krijgen. Alles uiteindelijk goed en wel, maar voor onze eerste dag op deze weg al meer als voldoende gezien eigenlijk met eerst de vrachtwagen met kraan en dan deze wagen. Voor Filip was het al lang genoeg geweest. Bleek dat het ook nog begon te regenen zodat de aardeweg glad en vol modder kwam en dat we 2u tijdens het donker op deze weg zouden zitten tijdens onze terugtocht, jaaaaa, het was genoeg hoor. But we made it!

Later hebben we het vliegtuig genomen naar Tarija, de wijnstreek van Bolivië. Mag ik jullie vragen wat we daar gedaan zouden hebben? Inderdaad, een bank vooruit: de wijnroute! Maar wel eentje met de mountainbike, was soms wel pittig. We hebben er enkele wijnhuizen bezocht en natuurlijk van hun godendrank mogen genieten met een stukje kaas en brood: des hemels! We zijn geen echte portodrinkers, maar hebben er naar onze mening een van de beste portos ooit gedronken: zo`n smaken en geurenpallet dat die had, ongelooflijk! Voorts hebben we van de mensen in het stadje genoten die iets socialer zijn dan de Aymara`s in La Paz, en omdat we zo dicht bij de Argentijnse grens zaten, natuurlijk ons duchtig tegoed gedaan aan enkele gordo steacks. Eens goed de tanden in gezet! Heel mooie streek ook, prachtig ineengolvende bergen en heuvels met kleuren van okergeel tot dieprood en purper, deed ons denken aan de Atlas in Marokko.

Op dit moment zitten we in Tupiza, Boliviës mooiste stukje natuur waar we de volgende keer nog meer over gaan vertellen. Nu is het etenstijd, jawel, ne dikke steak op de grill alvorens een 5-daagse naar de grootste zoutvlakte ter werled aan te vatten: de Salar de Uyuni.

Hou jullie nog allemaal heel goed daar en tot binnenkort alweer!

An&Flip

AKA

ChillyWilly - Zendriks